In de praktijk blijkt dat bedrijfsproblemen doorgaans een
sluipend karakter hebben. De ondernemer herkent de signalen niet en min of meer
plotseling is er sprake van een bedrijfscrisis. De stap naar het faillissement
kan dan klein zijn. Daar komt nog bij dat de ondernemer in problemen vluchtgedrag vertoont. Het lijkt wel dat
hij de problemen in het bedrijf niet wil zien. Alsof hij wil zeggen: het faillissement, dat kan mij nooit
overkomen.
Meestal ontstaan problemen doordat er niet voldoende wordt
verkocht en de ondernemer ziet geen kans om daarin verbetering aan te brengen.
Een veel voorkomende oorzaak van bedrijfsproblemen is een te lage winstmarge.
Er wordt dan wel voldoende verkocht maar de winst is te klein om daaruit alle
kosten te kunnen betalen. De komst van een concurrent kan natuurlijk ook voor
een probleem zorgen. Vaak blijkt de crisis het gevolg te zijn van uit de hand
gelopen kosten, of een onverwachte tegenslag, bijvoorbeeld een slecht seizoen,
of frauderende of stelende personeelsleden. .
Problemen liggen
altijd op de loer; elke ondernemer dient daar alert op te zijn. Bedenk
daarbij dat de MKB-ondernemer doorgaans veel kwetsbaarder is dan een (veel)
groter bedrijf. Het grote bedrijf is meestal wel in staat om een stootje op te
vangen. Er zijn reserves, er kan een deel van het personeel worden ontslagen,
er kan gesneden worden in de kosten, er kunnen minder rendabele producten of
diensten worden afgestoten. De kleinere ondernemer heeft meestal minder keus. Daarom
dient ook de MKB-ondernemer bedacht te zijn op bedrijfsproblemen. Zijn er
signalen zichtbaar die op mogelijke problemen wijzen, pak die dan voortvarend
aan. En is het probleem al duidelijker zichtbaar, wacht dan niet af en neem
direct maatregelen. Bedenk dat er in bijna elke maatregelen kunnen worden
genomen. De ondernemer staat niet alleen; er zijn organisaties die graag
helpen. Nee, dat hoeft geen vermogen te kosten; soms is die hulp zelfs gratis.
Hoe dan ook, laat het probleem nooit uitgroeien tot een bedrijfscrisis of een
faillissement.
Meest voorkomende oorzaken bedrijfscrisis en
faillissement
·
Ondeskundig ondernemerschap
·
Onvoldoende vakkennis
·
Slecht debiteurenbeheer
·
Economische omstandigheden
·
Fraude en diefstal
·
Verouderde bedrijfsvoering
·
Overige oorzaken*
* gezondheidsoorzaken,
scheidingsproblemen,
overige persoonlijke omstandigheden.
Definitie faillissement
De Faillissementswet zegt daarover in art. 1: “De schuldenaar, die in den toestand
verkeert dat hij heeft opgehouden te betalen, wordt, hetzij op eigen aangifte,
hetzij op verzoek van een of meer zijner schuldeisers, bij rechterlijk vonnis
in staat van faillissement verklaard”.
Waarmee gezegd wordt dat wie zijn schulden niet kan betalen,
failliet wordt verklaard.
Is er sprake van
·
Verliesgevende producten?
·
Verliesgevende vestigingen?
·
Onrendabele activiteiten?
·
Te
veel personeel?
·
Fouten van de leiding?
·
Verlies van grote klanten
·
Externe omstandigheden?
Is het mogelijk
·
Productieprocessen te verbeteren?
·
Kosten te besparen?
·
Opbrengsten te verhogen?
·
Activa te verminderen (te verkopen)?
·
Aanvullende financiering te verkrijgen?
·
Extra zekerheden te verstrekken?
·
Managementkwaliteiten te versterken?
Hoe staat het met
·
De
commerciële vooruitzichten?
·
De concurrentiepositie?
·
De vooruitzichten branche?
·
De kwaliteit van de producten?
·
Het marktaandeel? En de groei?
·
De plaats
van vestiging, is die nog steeds geschikt?
En analyseer
·
De kwaliteit van het relatiebeheer
·
De kwaliteit van het personeel
·
De mogelijkheden tot samenwerking of fusie
·
De mogelijkheden van betalingsregelingen
·
De reële verwachtingen voor de toekomst
Praat met alle betrokkenen over de problemen. Leveranciers,
bank, accountant, schuldeisers. Doe dat snel; als een schuldeiser het
faillissement aanvraagt is er meestal geen weg terug. Neem dus actie voordat
het te laat is!
Faillissement van klant zien aankomen
Een belangrijke vraag: kun je het faillissement van een
afnemer (uw klant) zien aankomen? Belangrijk omdat je als leverancier flink in
de problemen kunt komen door het faillissement van een grotere klant. Het
antwoord op die vraag luidt (meestal) bevestigend. De ondernemer in problemen
vertoont herkenbaar gedrag.
Het gedrag van de ondernemer in de bedrijfscrisis of de
bijna failliete ondernemer kenmerkt zich vooral in verandering. Het gedrag verandert, te beginnen bij het
betalingsgedrag. Hoe snel de ondernemer ook altijd met betalen was, als het mis
gaat, wordt er langzamer betaald. Plotseling gaat de afnemer ook klagen over de
geleverde producten. Niets is meer in orde en niets is er meer naar wens... Ook
wordt er vaak om leverancierskrediet gevraagd.
Zelfs kan het zijn dat de afnemer plotseling grotere hoeveelheden
bestelt. Er is dan meestal sprake van speciale verkoopacties waarmee de
ondernemer de liquiditeitspositie in één klap wil verbeteren. Meestal is de
afnemer voor niemand meer te spreken en vlucht hij voor schuldeisers en anderen
die hem willen aanspreken op openstaande facturen.
Binnen het bedrijf gebeurt er meestal ook van alles, let
ook op veranderingen als: plotselinge directiewisseling, uitloop personeel,
ontslag van personeel, vertrek van een compagnon, sluiting van filialen enzovoort. Om welke verandering het
ook gaat, de schuldeiser dient extra alert te zijn. Het faillissement van de
klant kan voor de deur staan.
Voor de leverancier is het van belang snel maatregelen te
nemen: ga praten met de klant en win snel bedrijfsinformatie in. Als het
duidelijk is dat de onderneming van de klant in grote problemen verkeert, lever
dan niet meer zolang uitstaande facturen niet zijn betaald. Voordat er weer
geleverd kan worden, dient er eerst duidelijkheid te bestaan over de situatie.
Deze blog is geschreven door:
Robert Jan Blom
Onderzoeker en publicist
Bedrijfseconomie
Wilt u meer informatie?
Neem dan telefonisch of via mail contact met ons op.
Adeor Bedrijfsadvies
